Krótka historia kolekcji
Zbiory dzieł sztuki w Państwowym Muzeum w Hanowerze powstały w dużej mierze dzięki inicjatywie zaangażowanych stowarzyszeń i ostatniego króla Hanoweru Jerzego V (1819–1878). Od lat czterdziestych XIX wieku stowarzyszenie historyczne, Stowarzyszenie Artystów w Hanowerze, Stowarzyszenie Sztuki w Hanowerze i Stowarzyszenie na rzecz Publicznych Zbiorów Sztuki podejmowały wysiłki mające na celu odzyskanie zagrożonych dzieł z kościołów i klasztorów, promowanie ówczesnej sztuki oraz nabywanie prywatnych zbiory i zapisy. W Muzeum Sztuki i Nauki przy Sophienstrasse, które zostało zbudowane z jej inicjatywy i otwarte w 1840 roku, zbiory te po raz pierwszy zebrano pod jednym dachem i szybko się rozrosły.
Król Jerzy V, patron domu działającego w formie spółki akcyjnej, założył w 1861 r. Królewskie Muzeum Guelph, w przeważającej mierze średniowieczne dzieła wszystkich gatunków, zgromadził wyjątkową kolekcję, głównie średniowiecznych dzieł wszystkich gatunków, czemu towarzyszył ogólnokrajowy apel. Udało mu się także pozyskać kolekcję obrazów i rzeźb hanowerskiego przemysłowca Bernharda Hausmanna (1784–1873), w skład której wchodziły m.in. dzieła z bogatej kolekcji cesarskiego hrabiego Ludwiga von Wallmodena-Gimborna (1769–1862). . Do rodziny królewskiej trafiło wówczas około 300 dzieł malarstwa włoskiego, holenderskiego, staroniemieckiego i francuskiego.
Po zajęciu Królestwa Hanoweru przez Prusy w 1866 r. zbiory klubowe i zbiory królewskie, które pozostały w Hanowerze, scalały się dopiero stopniowo: od 1886 r. prowincja przejęła administrację muzeum przy Sophienstrasse i utworzono Muzeum Prowincjonalne jako prekursor dzisiejszego Państwowego Muzeum Dolnej Saksonii w Hanowerze. W tym samym czasie w przylegającej do muzeum tzw. Galerii Cumberland zainstalowano Starszych i Nowych Mistrzów z pałaców królewskich wraz z Kolekcją Hausmanna. Zbiory te, które stały się znane jako Fideikommissgalerie Domu Generalnego Braunschweig-Lüneburg, były zatem wraz z dziełami Muzeum Welfen i zbiorami klubowymi, które pozostały w Hanowerze po 1886 r., częścią zasobów założycielskich reprezentacyjnego budynku muzealnego im. architekta Huberta Stiera (1902–1838), otwartego w 1907 r.
Nawet w pomieszczeniach nowego domu w Maschpark złożona struktura własnościowa i bogactwo różnorodnych obiektów – od odlewów gipsowych, przez wyposażenie kościelne, po broń i flagi – przez długi czas uniemożliwiały utworzenie galerii malarstwa i rzeźby obejmującej wszystkie epoki i zbiory. czas. W następstwie memorandum Karla Hermanna Jacoba-Friesena (dyrektora wydziału od 1917 r., dyrektora od 1924 r. do 1953 r.) w sprawie przebudowy muzeów w Hanowerze (1919 r.) zdecydowanej restrukturyzacji gospodarstw domowych i miejskich został rozpoczęty, inne wydziały musiały zrobić na to miejsce. Dla nowej galerii zdecydowano się przejąć galerię miejską, którą w zasadzie zaprojektował miejski architekt Heinrich Tramm (1854–1932) i obejmowała prace Anselma Feuerbacha, Wilhelma Leibla, ale także Pauli Modersohn-Becker i innych. W zamian miejskie Muzeum Kestnera, obecnie Muzeum Augusta Kestnera, miało przejąć zbiory sztuki i rzemiosła prowincji. Właściwa przebudowa odbyła się pod egidą historyka sztuki Aleksandra Dornera (w domu od 1919 r., kierownik działu artystycznego od 1923 r.). Przejmując ważne dzieła z Galerii Garvens, ściśle współpracując z założonym w 1916 roku Towarzystwem Kestnera i dokonując zdecydowanych, czasem bezwzględnych przejęć, udało mu się dołączyć do współczesnej awangardy. Na początku lat dwudziestych XX wieku zorganizował cieszącą się międzynarodowym uznaniem wycieczkę po drugim piętrze muzeum, zorganizowaną według aspektów chronologicznych i jakościowych, obejmującą okres od średniowiecza po sztukę współczesną, której zwieńczeniem był Gabinet abstrakcyjny El Lissitzky’ego.
Nowa galeria została otwarta właśnie wtedy, gdy wygasła umowa wypożyczenia „starych zapasów” z Cumberland Gallery. Spośród prawie 800 dzieł Fideikomiss domu Braunschweig-Lüneburg ostatecznie 179 dzieł zostało zakupionych dla muzeum przez prowincję Hanower. Wiele z tych, które powróciły, trafiło na rynek sztuki, zamieszanie wywołała zwłaszcza sprzedaż portretu króla Edwarda VI. jako dziecko Hansa Holbeina Starszego J. (1497/98–1543), obraz centralny w Holbein Hall Dornera z 1924 r.
Zaangażowanie Dornera w modernizm zostało zniszczone przez konfiskaty (tzw. „Sztuka zdegenerowana”) w czasach reżimu narodowosocjalistycznego. W 1937 został usunięty ze stanowiska i wyemigrował do USA. Jego następca Ferdinand Stuttmann (w domu od 1922 r.) był zamieszany w nazistowską kradzież dzieł sztuki, był między innymi ekspertem w zakresie wyceny mienia żydowskiego skonfiskowanego prześladowanym przez reżim nazistowski mieszkańcom Hanoweru. Po denazyfikacji koordynował renowację strukturalną budynku, a także odzyskiwanie i kontrolę inwentarza ewakuowanego z różnych miejsc składowania. Modernizm był dla Stuttmanna na czele także po drugiej wojnie światowej, choć po raz kolejny nie przywiązywał on dużej wagi do genezy dzieł.
Na dalszy rozwój galerii wpływ miało połączenie w 1954 roku dzieł Starych Mistrzów ówczesnego Muzeum Kestnera z dziełami z kolekcji hanowerskiego drukarza Friedricha Culemanna (1770–1845) oraz malarstwem włoskim i niemieckim- Włosi ze zbiorów posła hanowerskiego Watykanu Augusta Kestnera (1777–1853) o wieloletnim znaczeniu. Na koniec pojawiła się grafika z miejskiej szafki do grawerowania miedzi. Z kolei zbiory historyczne i rękodzieło trafiły do Muzeum Augusta Kestnera i Muzeum Historycznego w Hanowerze.
Założenie sąsiedniego Muzeum Sprengla w 1969 r. oznaczało ostateczne zaostrzenie profilu galerii w Państwowym Muzeum w Hanowerze, który obowiązuje do dziś. Od tego czasu dział Landesgalerie Hannover bada i udostępnia kolekcję obrazów i rzeźb Hanoweru, a także dzieł graficznych od XII do początków XX wieku. Największym atutem kolekcji jest średniowiecze, starsze malarstwo włoskie i holenderskie, a także malarstwo niemieckie, francuskie i duńskie XIX i początku XX wieku. Te punkty kontaktowe zostały w szczególności rozszerzone poprzez serię znaczących przejęć przeprowadzonych od lat 12-tych. Dział wspierają Przyjaciele Landesgalerie Hannover eV, którzy w dalszym ciągu uczestniczą w zakupach oraz wspierają finansowo wystawy i programy edukacyjne działu.